Làng Hạ, tháng Thìn lưu niên 6.000 trước Tây lịch.
Vào mùa đông lưu niên 6.001 trước Tây lịch, tại làng Hạ người ta phát hiện ra một loài nấm cực kỳ quý hiếm chỉ mọc trong thung lũng động hoa vàng ở cuối làng. Loại nấm này được dùng để bào chế một loại thần dược chữa bách bệnh, chỉ trừ bệnh… già.
Một số thương lái góp vốn thành lập Trại Nấm và bổ nhiệm một thầy đồ chuyên ngành cắt cỏ làm Tổng đốc Trại Nấm với sứ mệnh khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên trời cho này.
.jpg)
1. Cơ chế lương cào bằng.
Tổng đốc Trại Nấm quyết định trả lương như nhau cho các phu nấm. Yếu tố bình đẳng làm cho đám phu nấm phấn khởi cùng nhau đi hái và đem về rất nhiều nấm. Sản lượng nấm không chỉ đạt mà còn vượt kế hoạch ban đầu đề ra. Tổng đốc Trại Nấm rất vui thầm nhủ: hóa ra quản trị kinh doanh nào có khó khăn chi!
Được một thời gian ngắn, có một vấn đề mới xuất hiện: sản lượng nấm giảm trông thấy. Tổng đốc Trại Nấm triệu tập toàn thể phu nấm tham dự cuộc họp và ôn tồn phát biểu:
- Tại sao lượng nấm các ngươi hái về ngày càng ít?
Đám phu nấm im phăng phắc, những ánh mắt ái ngại nhìn nhau. Cuối cùng một phu nấm trẻ tuổi đứng lên cung kính trả lời:
- Bẩm Quan lớn, tại hái nhiều hái ít lương cũng như nhau ạ!
.jpg)
Cơ chế cào bằng công việc và thu nhập.
Làng Hạ, tháng Mùi lưu niên 6.000 trước Tây lịch.
2. Cơ chế lương theo số lượng.
Nghe xong, Tổng đốc Trại Nấm giận tái mặt, đứng lên chỉnh lại khố (thời đồ đá chưa có quần!) và tuyên bố áp dụng cơ chế lương mới:
- Các ngươi nghe đây, từ giờ phút này trở đi Ta qui định thu nhập của phu nấm tỉ lệ thuận với số lượng nấm hái được.
Tổng đốc tiên sinh chưa kịp dứt lời, đám phu nấm lập tức lao vào thung lũng động hoa vàng với một sự quyết liệt gần như điên như dại. Một số nấm nằm vắt vẻo trên cành cây cao vẫn có những phu nấm tìm mọi cách trèo hái cho bằng được. Sản lượng nấm tăng khủng khiếp, trại phải xây thêm mấy kho chứa. Tổng đốc Trại Nấm tự nhủ người xưa nói chẳng sai: vỏ quýt dày có móng tay nhọn.
Cơ chế lương gắn liền với... số lượng.
Tuy nhiên, được một thời gian ngắn lại xuất hiện vấn đề mới: qui cách nấm ngày càng nhỏ. Lúc trước, nấm nào cũng to như nắm tay, còn bây giờ đều nhỏ như hột bắp. Tổng đốc Trại Nấm tiến hành họp khẩn, đập bàn quát lớn:
- Tại sao nấm các ngươi hái về ngày càng nhỏ?
Một phu nấm đứng lên ấp úng trả lời:
- Bẩm Quan lớn, tại nấm lớn nấm nhỏ đều được tính công như nhau. Hái nấm lớn thì vất vả, còn nấm nhỏ thì mọc khắp nơi. Lúc ban đầu một vài huynh đệ phu nấm cơ trí hơn người nhận thấy trước nên chơi trước, về sau tất cả cùng chơi thôi ạ.
 Ứng dụng công nghệ trong thời đồ đá. |
Làng Hạ, tháng Ngọ lưu niên 6.000 trước Tây lịch.
3. Cơ chế lương theo số và chất lượng.
Tổng đốc Trại Nấm nghe xong cố gìm cơn giận đang bùng phát, mình đã tạo công ăn việc làm cho bọn chúng thế mà bọn chúng không biết ơn nghĩa và chí thú làm ăn. Tổng đốc Trại Nấm lập tức ban hành cơ chế mới:
- Các ngươi nghe đây, từ giờ phút này trở đi Ta qui định thu nhập của phu nấm tỉ lệ với số lượng nấm qui chuẩn hái được, các nấm to nhỏ khác nhau sẽ được qui đổi thành nấm chuẩn.
Tổng đốc Trại Nấm chưa kịp dứt lời, đám phu nấm lập tức lao vào thung lũng với sự quyết liệt gần như điên như dại. Một số nấm mọc bên cạnh hang gấu vẫn có những phu nấm tìm cách mon men hái cho bằng được. Sản lượng nấm tăng cao khủng khiếp, trại phải xây thêm mấy kho nữa. Tổng đốc Trại Nấm thầm nhủ: mình quả là cao tay!
Tuy nhiên, được một thời gian ngắn thì xuất hiện vấn đề mới: sản lượng nấm giảm dần và một số phu nấm có biểu hiện tâm tư bất an. Tổng đốc Trại Nấm tiến hành họp khẩn và ôn tồn phát biểu:
- Từ khi thành lập Trại Nấm đến nay, cơ chế thu nhập đã ba lần điều chỉnh theo hướng hoàn thiện hơn. Tại sao lượng nấm các ngươi hái về lại giảm? Các ngươi có điều gì bất an hãy nói Ta nghe!
Làng Hạ , tháng Thân lưu niên 6.000 trước Tây lịch.
4. Bảo hiểm y tế và xã hội.
Một phu nấm chân đi cà nhắc, tay trái quấn băng màu trắng có dính vệt thuốc đỏ, mặt mày nhăn nhó trả lời:
- Bẩm Quan lớn. Tuần trước, trong khi đi hái nấm bề tôi bị trượt chân nên phải đi gặp lang y để băng bó và mua thuốc xoa mấy hôm liền. Xin hỏi Ngài tiên sinh, nếu huynh đệ phu nấm bị tai nạn trong khi hái nấm thì Ngài có thanh toán chi phí cho thầy lang và cấp lương trong những ngày nghỉ ốm không ạ?
Tổng đốc Trại Nấm nghe xong, trầm ngâm một lát rồi bảo:
- Ngươi nói Ta mới sực nhớ, theo qui định của làng, mỗi các ngươi phải nộp 3% lương cơ bản và Trại đóng thêm 1,5% gởi vào quỹ bình ổn chi phí tai nạn của làng để giải quyết vấn đề này.
 Hậu quả tai nạn lao động thời đồ đá. |
Đám phu nấm vỗ tay rần rần và hô lớn:
- Xin đội ơn ngài Tổng đốc tiên sinh!
Tổng đốc Trại Nấm nói tiếp:
- Các ngươi còn ý kiến gì nữa không?
Một phu nấm lớn tuổi, lưng hơi còng, tóc đã bạc nhiều, thâm niên công tác vào bậc cố cựu trong Trại đứng lên trịnh trọng phát biểu:
- Bẩm Quan lớn. Xin cám ơn Ngài tiên sinh đã cho bề tôi công việc hằng ngày kiếm cơm nuôi vợ con bấy nay. Như Ngài tiên sinh biết đấy, những năm tháng trai tráng đẹp đẽ nhất của cuộc đời, bề tôi cúc cung phục vụ Ngài tiên sinh. Xin hỏi, mai sau bề tôi chân yếu mắt mờ không đi hái nấm được Ngài tiên sinh có cấp lương nữa không?
Nghe xong Tổng đốc Trại Nấm trầm ngâm một lát rồi nói:
- Ngươi nói Ta mới sực nhớ, theo qui định của làng mỗi các ngươi nộp 6% lương cơ bản và Trại đóng thêm 16% gởi vào quỹ bình ổn bình ổn thu nhập của làng để giải quyết vấn đề này.
Đám phu nấm vỗ tay rần trời, tất cả đồng thanh:
- Đa tạ Quan lớn. Xin ngài tiên sinh nhận cho một lạy của đám bề tôi tận tụy này.
 Kỹ năng làm việc nhóm thời đồ đá. |
Làng Hạ, tháng Dậu lưu niên 6.000 trước Tây lịch.
5. Cơ chế lương theo lợi nhuận.
Vừa xuống ngựa sau chuyến kinh lý thung lũng động hoa vàng, Tổng đốc Trại Nấm được thơ ký cô nương bẩm báo là Cai trưởng xin diện kiến có đại sự. Tổng đốc Trại Nấm thầm nghĩ – cái tay Cai trưởng này suốt ngày sáng tạo đổi mới, ý kiến ý cò không biết chán sao! Chức Cai trưởng tương đương chức trưởng Phòng Cung tiêu trong thời computer chứ chẳng chơi. Chắc đòi tăng lương!
Có tiếng gõ cửa Cốc… cốc… cốc…
Tổng đốc Trại Nấm gọi to ra phía cửa:
- Mời vào!
Cai trưởng bước vào cung kính lễ phép:
- Kính chào ngài Tổng đốc tiên sinh.
Tổng đốc Trại Nấm:
- Ta có nghe văn phòng bẩm báo. Ngươi có cao kiến cho sự phát triển của Trại đúng không?
Cai trưởng nhỏ nhẹ:
- Thưa ngài Tổng đốc tiên sinh. Đúng thế!
Tổng đốc Trại Nấm châm nước chè xanh vào hai mảnh gáo dừa (thời đồ đá chưa có ly!) rồi ôn tồn nói:
- Như thế là rất tốt. Ngươi thật có tâm. Ta vừa uống chè vừa đàm đạo. Ngươi nói đi, Ta nghe đây.
Cai trưởng từ tốn trình bày:
- Thưa ngài Tổng đốc tiên sinh. Như ngài biết đấy, thu nhập của tôi chỉ là epxilon so với giá trị tôi tạo ra cho Trại trong thời gian qua. Vì vậy, tôi đề nghị ngoài lương được hưởng thêm 10% lợi nhuận. Ý kiến Ngài tiên sinh thế nào?
Tổng đốc Trại Nấm nghe xong sững người - mình cứ tưởng hắn đòi tăng lương, nào ngờ dám đòi chia cả lợi nhuận - Tổng đốc tiên sinh giận dữ đập bàn quát lớn:
- Ngươi thật là to gan, lớn mật! Chuyện tày trời, từ thời thượng cổ đến giờ không có cơ chế lạ này.
.jpg)
Chia sẻ lợi nhuận kinh doanh.
Nói xong, cả hai đều im lặng, chỉ có âm thanh cọt kẹt vọng ra từ chiếc quạt gió thời đồ đá. Tổng đốc tiên sinh nâng mảnh gáo dừa nhấp một ngụm chè xanh, rồi hắng giọng nói tiếp:
- Ngươi truy cập cỗ máy xuyên thời gian mà xem, đến tận thế kỷ 19 sau Tây lịch, Karl Marx tiên sinh vẫn huấn thị rằng lương là giá cả của sức lao động, ngươi hưởng lương rồi còn đòi chia lợi nhuận là thế nào? Không góp một cắc vốn lấy tư cách gì để chia lợi nhuận?
Cai trưởng cũng nâng mảnh gáo dừa lên nhấp một ngụm chè xanh rồi nhỏ nhẹ trình bày tiếp:
- Xin ngài Tổng đốc tiên sinh bình tâm. Bây giờ là thời đồ đá, tôi không cần biết Karl Marx tiên sinh đã ra đời hay chưa, cũng chẳng cần biết tiên sinh ấy quê hương bản quán nơi đâu. Tôi chỉ biết rằng trong sớ của làng ta không cấm việc phân phối lợi nhuận cho nhân viên dù rằng nhân viên không có cổ phẩn trong vốn điều lệ của trang trại. Tôi đề nghị ngài Tổng đốc tiên sinh vận dụng.
Tổng đốc Trại Nấm:
- Ta biết! Ta biết! Tuy nhiên, ngươi hãy suy nghĩ đi, ngươi đòi thêm 10% lợi nhuận sẽ làm tăng thêm hay giảm đi sức mạnh của Trại? Với Ta, mất 10% lợi nhuận tất Trại phải yếu đi. Ngươi thật… vô tâm!
Cai trưởng từ tốn nói:
- Thưa ngài Tổng đốc tiên sinh. Cá nhân tôi là một người lao động quan trọng, có đóng góp lớn cho sự phát triển của Trại. Tuy nhiên, chính Ngài mới là người lao động quan trọng nhất, đóng góp lớn nhất cho Trại bởi vì Ngài dùng được người tài như tôi!
Tổng đốc Trại Nấm nghe xong giật nảy mình nhưng thấy… sướng, thầm nhủ - khi hắn còn học mẫu giáo, mình đã vào biên chế giảng sư trường làng. Mỗi bước đều lên kiệu xuống ngựa, đường đường một Tổng đốc tiên sinh, năm qua lại được làng phong phó nghệ nhân, nay hắn nói mình là người lao động nghe lạ. Tổng đốc Trại Nấm ôn tồn bảo:
- Ngươi nói Ta mới sực nhớ. Tuy nhiên,… Tuy nhiên,…
***
Làng Hạ, năm 6.000 trước Tây lịch thời đồ đá
Trần Ngọc Truyền
-----------------------------------------------------------------------------------------------
SÁNG TẠO DU KÝ - Nơi đánh thức và nuôi dưỡng những linh hồn sáng tạo!
.jpg)
{ 0 nhận xét... read them below or add one }
Đăng nhận xét